رای دیوان عدالت مبنی بر بلامانع بودن تبدیل وضعیت ادواری در دستگاههایی که مشمول قوانین استخدامی خاص خودشان هستند
تاریخ: 26 دی 1396
~~بسم الله الرحمن الرحیم
شماره دادنامه: 1060 الی 1080
تاریخ دادنامه: 26/10/1396
کلاسه پرونده: 96/105، 96/106، 96/107، 96/108، 96/109، 96/110، 96/111،
96/112، 96/113، 96/114، 96/115، 96/116، 96/117، 96/118، 96/119، 96/120،
96/121، 96/122، 96/123، 96/124، 96/260
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکیان: خانم ها: 1- فاطمه رنجبری 2- اکرم صادقی 3- نعیمه قره سید اصلی 4-
ژاله پورحسن 5- رقیه پرهیزچوان 6- اکرم چمنی قلندری 7- معصومه نیکی 8- رویا
شیخی یوسفی 9- زکیه نقش حسینی 10-زهرا علیزاده 11- معصومه حسین پور برزگر
12-فخرالدین صالحی 13- مریم داغستانی 14- رقیه صفرپور 15-لیلا حسین پور 16-
رباب نیکی و آقایان: 17- کریم جلیلی یان 18- کرمعلی رحیم زاده 19- عبداله
عظیمی احمد آباد 20- وحید مویدی 21- محمدعلی سردهائی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بخشنامه شماره 242666/73/6-2/11/1395 و نامه شماره 66188/46/د-4/11/1395 دانشگاه پیام نور
گردش کار: شاکیان به موجب دادخواستهایی جداگانه ولی با متن مشابه
ابطال بخشنامه شماره 242666/73/6-2/11/1395 و نامه شماره
66188/46/د-4/11/1395 دانشگاه پیام نور تهران را خواستار
شده اند و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده اند که:
" با سلام احتراماً، به استحضار مقام عالی قضایی می رسانیم اینجانبان طی
قرارداد استخدامی به صورت قراردادی در خدمت دانشگاه پیام نور آذربایجان
شرقی بوده ایم. اخیراً معاون اداری و مالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
بخشنامه ای با شماره 242666/73/6-2/11/1395 در خصوص اخذ مجوز تبدیل وضعیت
دارندگان کارنامه قبولی آزمونهای ادواری سالهای 1381، 1383، 1384 صادر و در
اجرای مفاد بخشنامه مذکور، مدیرکل امور اداری دانشگاه پیام نور طی نامه
شماره 66188/46/د-4/11/1395 از ریاست دانشگاه پیام نور آذربایجان شرقی
خواسته است مدارک مربوط به اسامی دارندگان کارنامه مجاز آزمونهای ادواری
سالهای فوق الاشاره به اداره کل امور اداری ارسال و نسبت به تبدیل وضعیت
استخدامی اشخاص مذکور به پیمانی اقدام گردد. حال آن که افرادی با سابقه
همکاری قراردادی بیش از 15 سال هستند که از هر جهت برای تبدیل وضعیت به
پیمانی در اولویت می باشند. خاطر شریف مقام قضایی را به دلایلی معطوف می
دارد که دال بر مغایرت بخشنامه و دستورات متعاقب آن با قوانین و مقررات
جاری کشور دارد. اولاً: مطابق قانون اصلاح ماده (143) قانون برنامه چهارم
توسعه و اصلاح ماده (69) قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات
مالی دولت، آزمون ادواری برای استخدام نیروی انسانی در دستگاههای دولتی،
عمومی حذف گردیده است. ثانیاً: در کارنامه های آزمون استخدام ادواری تصریح
شده است که اعتبار کارنامه قبولی مذکور 5 سال است لذا اعتبار آزمونهای 1384
و ماقبل منقضی است. ثالثاً: عرف اداری در دانشگاه پیام نور همواره مبتنی
بر اولویت استخدام پیمانی کارمندان قراردادی به ترتیب سابقه بوده است.
رابعاً: ماده 9 آیین نامه استخدامی اعضای غیر هیأت علمی دانشگاه پیام نور
دلالت بر اولویت کارمندان قراردادی برای تبدیل وضعیت به پیمانی دارد و
اولویتی برای دارندگان کارنامه قبولی آزمون ادواری پیش بینی نشده است. نظر
به مراتب فوق تقاضای ابطال تصمیمات مورد شکایت و الزام دانشگاه پیام نور به
تبدیل وضعیت استخدامی اینجانب از قراردادی به پیمانی و
بدواً صدور دستور موقت مبنی بر توقف اقدامات اجرایی مربوط به تصمیمات مورد شکایت را دارم. "
متن بخشنامه و نامه مورداعتراض به قرار زیر است:
الف: بخشنامه شماره 242666/73/6-2/11/1395:
" روسای محترم دانشگاهها، موسسات آموزش عالی، پژوهشی و پارکهای علم و فناوری
سلام علیکم
با عنایت به بخشنامه شماره 961977-26/10/1395 رئیس امور آمار، برنامه
ریزی و تامین نیروی انسانی سازمان اداری و استخدامی کشور موضوع ماده 30
بخشنامه شماره 9757/93/200-19/7/1393 شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی
ریاست جمهوری، در خصوص دارندگان قبولی آزمون ادواری، خواهشمند است دستور
فرمایید ضمن رعایت نکات زیر نسبت به تهیه و ارسال مدارک ذکر شده با مهر
برابر اصل به اداره کل امور اداری و پشتیبانی وزارت متبوع اقدام فوری
معمول فرمایند.
1- کارنامه مجاز آزمونهای ادواری سالهای 1381، 1383و 1384 ممهور به مهر سازمان سنجش آموزش کشور.
2- برگ تکمیل شده مشخصات شغل و شاغل
3- تصویر آخرین قرارداد همکاری با دستگاه با درج شماره شناسه قراردادی 11
رقمی صادره از سازمان اداری و استخدامی کشور یا تاییدیه شماره شناسه توسط
سازمان مذکور
4- تصویر آخرین مدرک تحصیلی و مدرک تحصیلی مربوط به زمان شرکت در آزمون ادواری و اعلام پست بلاتصدی مصوب مرتبط
5- رعایت شرایط عمومی استخدام و تاییدیه هسته گزینش دارای یک سال اعتبار
از تاریخ صدور ( الزام به درج عنوان موافقت با تبدیل وضعیت استخدامی از
قراردادی به پیمانی)
6- ریز واریز بیمه از ابتدای شروع قرارداد همکاری با دانشگاه تاکنون با تاییدیه سازمان تامین اجتماعی یا ممهور به مهر دستگاه.
7- تصویر کارت پایان خدمت نظام وظیفه یا معافیت.
بدیهی است مدارک دریافتی پس از بررسی و تایید به آن دانشگاه/موسسه/پارک
عودت داده می شود تا موضوع به سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان برای اخذ
تاییدیه تامین اعتبار از سازمان برنامه و بودجه کشور منعکس شود و از این
طریق زمینه ثبت اطلاعات در بستر سامانه کارکنان نظام اداری کشور فراهم شود.
قابل ذکر است که در صورت انطباق کلیه شرایط مذکور، شماره مستخدمی توسط
سازمان اداری و استخدامی کشور صادر خواهد شد."
ب: بخشنامه شماره 66188/46/د-4/11/1395:
" جناب آقای دکتر معصومی
رئیس محترم دانشگاه پیام نور- استان آذربایجان شرقی
با سلام واحترام
در اجرای مفاد بخشنامه شماره 242666/73/6- 2/11/1395 معاون اداری، مالی و
مدیریت منابع وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در خصوص اخذ مجوز تبدیل وضعیت
دارندگان کارنامه قبولی در آزمونهای ادواری سالهای 1381، 1383 و 1384
خواهشمند است دستور فرمایید در اسرع وقت نسبت به ارسال مدارک ذیل مربوط به
اسامی لیست پیوست ممهور به مهر برابر اصل به این اداره کل اقدام نمایند.
1- کارنامه مجاز آزمونهای ادواری سالهای 1381، 1383و 1384 ممهور به مهر سازمان سنجش آموزش کشور.
2- تصویر آخرین قرارداد همکاری
3- تصویر آخرین مدرک تحصیلی و مدرک تحصیلی مربوط به زمان شرکت در آزمون ادواری
4- ریز واریز بیمه از ابتدای شروع قرارداد همکاری با دانشگاه تاکنون با تاییدیه سازمان تامین اجتماعی.
5- تصویر کارت پایان خدمت یا معافیت.
6- تصویر کارت ملی"
در پاسخ به شکایت مذکور، سرپرست دفتر امور حقوقی دانشگاه پیام نور به موجب لایحه شماره 6068/1103/ص-11/7/1396 توضیح داده است که:
" دفتر محترم هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با اهدای سلام و درود
الف) نامه های مورد شکایت شاکیان منطبق با مواد 1 و 80 قانون تشکیلات و
آیین دادرسی دیوان عدالت اداری نیست زیرا اولاً: نامه های مزبور با هیچ
یکی از قوانین بالادستی معارض نیست و ثانیاً: با عنایت به ادامه مفاد
دادخواست مشخص می شودکه تقاضای اصلی شاکیان تبدیل وضعیت استخدامی از
قراردادی به پیمانی است.
ب) در خصوص تبدیل وضعیت استخدامی به پیمانی لازم است به استحضار رسانده شود:
1- تبدیل وضعیت استخدامی از قراردادی به پیمانی منوط به قبولی در آزمون
استخدامی برگزار شده منطبق با ماده 41 و خصوصاً مواد 44 و 45 قانون مدیریت
خدمات کشوری است. این آزمون باید توسط سازمان امور اداری و استخدامی کشور
برگزار شده و پس از اختصاص ردیف و پست استخدامی اقدام شود. علی رغم مکاتبات
متعدد تاکنون نسبت به اختصاص ردیف و پست استخدامی به دانشگاه اقدامی نشده
است، لذا به دلیل فقدان مجوز و ردیف استخدامی امکان جذب شاکیان به عنوان
مستخدم پیمانی قانوناً امکان پذیر نیست. شاکیان نیز فاقد مدرک قبولی در
آزمون استخدامی است. با عنایت به بخشنامه شماره 18876/6-6/2/1394 معاون
اداری، مالی و مدیریت منابع وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، دانشگاهها و
موسسات آموزش عالی از هرگونه جذب و بکارگیری نیروی انسانی
جدید بدون اخذ مجوزهای لازم منع شده اند و به همین دلیل نیز هیچ گونه مجوز
استخدامی به دانشگاه اختصاص داده نشده است. در صورت اخذ مجوز از سازمانهای
ذیربط، شاکیان در اولویت تغییر وضعیت استخدامی از قراردادی به پیمانی خواهد
بود.
2- شاکیان مشمول تصویب نامه های شماره 3591/ت17296هـ-1/3/1378 و
17598-23/3/1363 هیأت وزیران نیستند، کسانی مشمول مصوبات مزبور هستند که
قبل از 1/3/1378 منطبق با مصوبه مزبور به استخدام دستگاه درآمده اند.
همچنین بر اساس مفاد رأی وحدت رویه هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره
555-19/8/1387 تنها زمانی وضعیت استخدامی مستخدم از قراردادی به پیمانی
تبدیل می شود که قرارداد خرید خدمت تا قبل از 1/3/1378 منعقد شده باشد. این
در حالی است که شاکیان فاقد شرط مزبور می باشند.
3- به موجب رأی وحدت رویه شماره 869-10/12/1388 هیأت عمومی دیوان عدالت
اداری نیز دستگاههای اجرایی الزامی به تبدیل وضعیت به پیمانی افراد قرارداد
با کار معین را ندارند.
4- پیش از این دو نفر از همکاران دانشگاه نیز به نامهای آقای علی غفوری و
خانم میترا شایسته پور در دیوان عدالت اداری با خواسته تبدیل وضعیت
استخدامی از قراردادی به پیمانی طرح دعوا کرده بودند که شعب سوم و پنجاهم
دیوان عدالت اداری به استناد مراتب مزبور حکم به رد شکایت ایشان صادر کرده
اند.
با عنایت به مراتب مزبور صدور حکم به رد دعوای شاکی مورد استدعاست. "
همچنین مدیرکل دفتر حقوقی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به موجب لایحه شماره 53961/75/7-16/3/1396 توضیح داده است که:
" ریاست محترم هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با سلام و احترام
بخشنامه شماره 242666/73/6-2/11/1395 معاون اداری و مالی و مدیریت منابع
وقت وزارت متبوع در راستای نامه شماره 961977-26/10/1395 سازمان امور اداری
و استخدامی موضوع ماده 30 بخشنامه شماره 9757/93/200-19/7/1393 شورای
توسعه مدیریت و سرمایه انسانی ریاست جمهوری در خصوص دارندگان قبولی آزمون
ادواری صادر گردیده است. همچنین قانون اصلاح ماده (143) قانون برنامه چهارم
توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و اصلاح ماده 69
قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت، بیان داشته
است که آزمون ادواری برای استخدام نیروی انسانی در دستگاههای دولتی و
نهادهای عمومی حذف می گردد. از این قانون ملغی الاثر شدن آزمون قبلی بر نمی
آید که شاکیان به استناد مواد فوق ابطال آن را درخواست نموده اند.
بنابراین وزارت علوم، تحقیقات و فناوری طی بخشنامه فوق الذکر نسبت به جمع
آوری مدارک افراد مشمول، اقدام نمود، تا در راستای تحقق بندهای (2) و (3)
سیاستهای کلی نظام اداری ابلاغی مقام معظم رهبری مبنی بر « عدالت محوری در
جذب، تداوم خدمت و ارتقای منابع انسانی» و «بهبود معیارها و روزآمدی روشهای
گزینش منابع انسانی به منظور جذب نیروی انسانی توانمند، متعهد و شایسته و
پرهیز از تنگ نظریها و نگرشهای سلیقه ای و غیر حرفه ای»، به استناد ماده
(44) و بند (3) قسمت (ب) ماده 116 قانون مدیریت خدمات کشوری و با هدف
استقرار نظام سنجش دانش عمومی، مهارتهای شغلی و ... عمل نماید. شایان ذکر
است تبدیل وضعیت آنان از محل مانده مجوزهای استخدامی در برنامه پنجم توسعه (
اعم از مانده مجوزهای استانی یا مجوزهای خاص دستگاههای اجرایی) تامین شده
است.
اگرچه اعتبار کارنامه آزمون استخدامی ادواری 5 ساله می باشد اما زمانی
مورد استناد قرار می گیرد که شخص ذینفع تعلل در ارائه کارنامه قبولی به
دستگاه داشته باشد. بنابراین با وجود نامه شماره 961977-26/10/1395 سازمـان
امـور اداری و استخـدامی و مـاده (30) بخشنامـه شماره
9757/93/200-19/7/1393، شـورای تـوسعه
مدیریت و سرمایه انسانی، استناد شاکی به اعتبار کارنامه، مورد قبول نیست.
تبدیل وضعیت اعضای قراردادی طبق ماده 9 آیین نامه استخدامی اعضای غیر هیأت
علمی در قالب سهمیه ابلاغی امکان پذیر می باشد با توجه به حکم کارگزینی،
نامبرده کارمند دانشگاه پیام نور می باشد. لذا به استناد ماده 10 قانون
اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، کلیه مراکز آموزش
عالی از جمله دانشگاه پیام نور دارای شخصیت مستقل حقوقی می باشند و
بنابراین هرگونه ادعا و یا شکایت از اقدامات مراجع مذکور، باید صرفاً به
طرفیت این مراجع مطرح می گردد. "
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 26/10/1396 با حضور رئیس و
معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد
و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده
است.
رأی هیأت عمومی
به موجب بند ب ماده 20 قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی
ایران مصوب سال 1389 مقرر شده است، دانشگاهها، مراکز و موسسات آموزش عالی و
پژوهشی و فرهنگستانهایی که دارای مجوز از شورای گسترش آموزش عالی
وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و
سایر مراجع قانونی ذیربط می باشند، بدون الزام به رعایت قوانین و مقررات
عمومی حاکم بر دستگاههای دولتی به ویژه قانون محاسبات عمومی، قانون مدیریت
خدمات کشوری، قانون برگزاری مناقصات و اصلاحات و الحاقات بعدی آنها و فقط
در چهارچوب مصوبات و آیین نامه های مالی، معاملاتی و اداری استخدامی،
تشکیلاتی مصوب هیأت امنا که حسب مورد به تایید وزرای علوم، تحقیقات و
فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می رسد عمل می نمایند. با توجه به
حکم قانونی مذکور و اینکه دانشگاهها تابع مصوبات هیأت امنا
هستند و الزامی به رعایت قوانین عمومی ندارند و از طرفی در ماده 9 آیین
نامه استخدامی اعضای غیر هیأت علمی دانشگاهها و موسسات آموزش عالی، امکان
تبدیل وضعیت کارکنان قراردادی به استخدام پیمانی با حصول شرایطی مجاز
دانسته شده است و با عنایت به اینکه ماده 30 بخشنامه شماره
9757/93/200-19/7/1393 شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور به
موجب رأی شماره 656 الی 659-18/7/1396 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری با
لحاظ ماده 13 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری از تاریخ
تصویب بخشنامه باطل نشده است در نتیجه بخشنامه های مورد اعتراض با قانون
مغایرت ندارد و قابل ابطال تشخیص نشد./
محمدکاظم بهرامی
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
موسوی